رشته روانشناسی و علوم تربیتی هر دو نزدیکی بسیار زیادی به رفتار انسان ها و شناخت و بررسی آن ها دارند؛ اما از جنبه هایی با یکدیگر متفاوت اند. اینکه رشته روانشناسی یا علوم تربیتی و کدام بهتر است به نظر شما و اهدافی که جهت ورود به بازار کار دارید، بستگی دارد.
رشته روانشناسی چیست؟
رشته روانشناسی رشته ای برای شناخت بعد معنوی و روحی انسان ها و مطالعه رفتارهای انسانی است تا با وجود آن بتوان فرآیندهای ذهنی انسان مانند تفکر، حافظه، هیجان، انگیزش و … را به خوبی درک کرد. علم روانشناسی بسیار پرکاربرد است و کلیه فعالیت های انسان را پوشش می دهد.
رشته علوم تربیتی چیست؟
رشته علوم تربیتی یکی از رشته های علوم انسانی است. این رشته به مطالعه و تحلیل و بهینه سازی فرآیندهای تربیت و آموزشی در رده های سنی مختلف به ویژه کودکان و نوجوانان می پردازد. هدف اصلی این رشته، تقویت مهارت ها، پرورش شخصیت های مهم و هدایت استعدادها در مسیر تعالی و سعادت است.
مقایسه رشته روانشناسی با علوم تربیتی
همینجا بگوییم که رشته روانشناسی یا علوم تربیتی نسبت به یکدیگر برتری خاصی ندارند. این شما هستید که متناسب با نیاز، هدف و آینده ای که در ذهن خودتان متصور شده اید، می توانید یکی از این دو رشته را انتخاب کنید. ولی قبل از آن بیایید کمی با تفاوت های این دو رشته آشنا شویم.
شغل آینده و نحوه کار
رشته روانشناسی یا علوم تربیتی از نظر شغل آینده و سطح دخالت در رفتارهای انسانی با هم متفاوت اند. در رشته روانشناسی شما قادر خواهید بود که با بررسی وضعیت روحی فرد او را درمان کنید. امکان استفاده از تکنیک های مختلف درمانی در روانشناسی وجود دارد؛ اما در رشته علوم تربیتی شما پس از فارغ التحصیلی نقشی در درمان مراجعه کنندگان ندارید. بلکه بیشتر در زمینه پیشگیری با تربیت صحیح مشغول به کار می شوید.
بازار کار
با یک زبان ساده اگر روانشناسی بخوانید، می توانید همزمان هم کار علوم تربیتی انجام دهید هم کار روان درمانی. در واقع فارغ التحصیلان رشته روانشناسی قادر خواهند بود که در زمینه پیشگیری (علوم تربیتی) نیز فعالیت کنند. به عنوان روانشناس بازار کار قوی تری پیش روی شماست.
به نقل از وبسایت phosphorapp راجع به درآمد روانشناسی:
بیشترین دستمزد شغلی روانشناس به طور متوسط تا 167000 دلار است. شما با مراجعه به سایت payscale، می توانید حقوق مشاغل این حوزه را در کشور دلخواه باتوجه به سطح تحصیلات و سابقه کاری مشاهده کنید.
سمت شغلی متوسط حقوق در سال روانپزشک 216،090 دلار روانشناس صنعتی – سازمانی 102،530 دلار متخصص اعصاب و روان 0،460 دلار روانشناس بالینی 81،330 دلار روانشناس مشاوره 72،540 دلار روانشناس قانونی 59،440 دلار روانشناس مدرسه 58360 دلار روانشناس ورزشی 55000 دلار
می توانید به عنوان روانشناس مدرسه و دانشگاه مشغول به کار شوید یا اینکه برای خود یک مطب تاسیس کنید یا در کلینیک های روانشناسی مشغول به ارائه خدمات روانشناسی شوید. ولی در رشته علوم تربیتی فضای کاری محدودتر بوده و معمولا افراد قادر به کار در فضای مدارس، مراکز آموزشی، کار در کتابخانه ها و مراکز فرهنگی هستند.
شرایط تحصیلی
هر دو رشته روانشناسی و علوم تربیتی در مقطع کارشناسی ارائه می شوند. پس از آن دانشجویان می توانند در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز ادامه تحصیل دهند. فرصت ادامه تحصیل و ارزشمندی برای آن در رشته روانشناسی نسبت به رشته علوم تربیتی کمی بالاتر است.
- چنانچه پروژه شما ترکیبی با رشته روانشناسی و علوم تربیتی است، از صفحه انجام پروژه های دانشجویی می توانید پروژه خود را به ثبت رسانید.
دروس دانشگاهی
برای انتخاب میان رشته روانشناسی یا علوم تربیتی بهتر است که با دروس دانشگاهی متفاوت این دو رشته آشنا شوید. هر دو رشته تا حدی از نظر دروس مرتبط اند و بیشتر دروس علوم انسانی و مرتبط با رفتارهای انسان هستند.
دروس رشته علوم تربیتی
بعضی از مهم‌ترین دروس رشته علوم تربیتی در مقطع کارشناسی:
- درس روانشناسی
- درس فلسفه و منطق
- درس اقتصاد و مسائل مالی آموزش و پرورش
- درس فناوری آموزشی
- درس مدیریت آموزشی
- درس اصول و مبانی تعلیم و تربیت
- درس جامعه شناسی
- درس مبانی برنامه ریزی آموزشی و درسی
- درس تکنولوژی آموزشی
- درس سنجش و اندازه گیری
- درس ارزشیابی آموزشی
- درس آمار
- درس اصول حسابداری
- مبانی مشاوره و راهنمایی
- نظارت و راهنمایی آموزشی
- متون تخصصی زبان
- آشنایی با کتابخانه و مهارت های سواد اطلاعاتی
- سازمان ها و قوانین آموزش و پرورش
- آموزش و پرورش تطبیقی
- تولید محتوای الکترونیکی
- تربیت رسانه ای
- درس آموزش بزرگسالان
- فنون و روش های تدریس
- مقدمات روش تحقیق
- طراحی آموزشی
دروس رشته روانشناسی
بعضی از مهم‌ترین دروس رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی:
- مباحث اساسی در روانشناسی 1
- مباحث اساسی در روانشناسی ۲
- تاریخ و مکاتب روانشناسی و نقد آن
- مبانی جامعه شناسی
- روانشناسی از دیدگاه اندیشمندان مسلمان
- آمار توصیفی
- آمار استنباطی
- روش تحقیق (کمی و کیفی)
- فیزیولوژی اعصاب و غدد
- احساس و ادراک
- روانشناسی فیزیولوژیک
- انگیزش و هیجان
- روانشناسی تحولی 1
- روانشناسی تحولی 1
- معرفت شناسی
- آشنایی با فلسفه اسلامی
- روانشناسی شخصیت
- روانشناسی شناختی
- روانشناسی دین
- کاربرد کامپیوتر در روانشناسی
- روانشناسی تجربی
- روان سنجی
- روانشناسی یادگیری
- روانشناسی تربیتی
- آموزه های روانشناختی در قرآن و حدیث
- آسیب شناسی روانی
- مبانی راهنمایی و مشاوره
- فلسفه علم روانشناسی
- روانشناسی اجتماعی
- متون روانشناسی به انگلیسی 1
- متون روانشناسی به انگلیسی ۲
چنانچه شما دانشجوی رشته روانشناسی هستید و پروژه درسی دارید، با مراجعه به صفحه انجام پروژه روانشناسی می توانید پروژه خود را به ما بسپارید.
مهاجرت تحصیلی
مهاجرت رشته روانشناسی یا علوم تربیتی بر اساس نوع گرایش و مقطع تحصیلی متفاوت است. عمدتا دانشجویان در مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری در هر دو رشته علوم تربیتی و روانشناسی به شرط داشتن رزومه قوی می توانند در بسیاری از کشورها از جمله آلمان، کانادا، نیوزلند و … مشغول به تحصیل شوند. با این وجود به نظر می رسد که رشته روانشناسی در جهان شناخته شده‌تر است و فرصت های مهاجرت و تحصیل در خارج از کشور بهتری را فراهم می کند.
درآمد دو رشته در شرایط شغلی
درآمد رشته های علوم انسانی تا حد زیادی به مقطع تحصیلی وابسته است. به طور کلی درآمد یک روانشناس خبره و باتجربه در کشور ایران بسیار بالاتر است یک فارغ التحصیل در رشته علوم تربیتی است. چرا که روانشناسان هم به ازای هر ساعت مشاوره هزینه بیشتری دریافت می کنند، هم اینکه می توانند در چندین جا به صورت موازی کار کنند.
از طرفی کارشناسان علوم تربیتی که معمولا در مدارس و مراکز آموزشی مشغول به کار هستند، یک درآمد ثابت در حد حقوق دریافت می کنند. ولی روانشناسان ضمن اینکه می توانند این شغل را داشته باشند، می توانند در مراکز روانشناسی نیز مشغول به کار شوند و یا اینکه یک مرکز روانشناسی اختصاصی برای خود راه‌اندازی کنند.
رشته روانشناسی یا علوم تربیتی کدام بهتر است؟
انتخاب میان رشته روانشناسی یا علوم تربیتی تا حدی به نظر شخصی شما بستگی دارد. اگر نمی خواهید با اختلالات روانی مراجعه کنندگان مواجه شوید و ترجیح می دهید در زمینه پیشگیری کار کنید، رشته علوم تربیتی انتخاب بهتری است. ولی اگر علاقه دارید که مشکلات روحی و روانی مردم را حل کنید و خدمت بیشتری به جامعه کنید، رشته روانشناسی انتخاب بهتری برای شماست. ناگفته نماند که قبولی در رشته روانشناسی در دانشگاه به نسبت علوم تربیتی سخت تر است و باید تلاش بیشتری برای آن بکنید.
صحبت های نهایی مقایسه رشته علوم تربیتی و روانشناسی
انتخاب میان رشته روانشناسی یا علوم تربیتی با توجه به تفاوت های ذکر شده میان این دو رشته بستگی دارد. هر یک از این رشته ها دارای جایگاه ویژه ای در علم تربیت و کار با انسان ها هستند، ولی رشته روانشناسی جایگاه درمانی بیشتری نسبت به علوم تربیتی دارد و علوم تربیتی بیشتر در زمینه پیشگیری است تا درمان.
سوالات پرتکرار مقایسه رشته های روانشناسی و علوم تربیتی
- رشته روانشناسی یا علوم تربیتی کدام گزینه بهتری است؟
این به هدف شما بستگی دارد. اگر علاقه مند به درمان کردن مشکلات بیماران دارید، رشته روانشناسی و اگر هم علاقه مند به کار کردن در زمینه های پیشگیری هستید، رشته علوم تربیتی. - درآمد رشته علوم تربیتی بیشتر است یا رشته روانشناسی؟
معمولا درآمد رشته روانشناسی به دلیل بازار کار متنوع‌تر و امکان کار کردن به صورت گسترده بیشتر از درآمد رشته علوم تربیتی است. فارغ التحصیلان علوم تربیتی معمولا حقوق بگیر هستند. - رشته روانشناسی سخت‌تر است یا علوم تربیتی؟
تا حدی این دو رشته به هم نزدیک هستند. با این حال رشته روانشناسی دارای دروس تخصصی روانشناسی بیشتری نسبت به رشته علوم تربیتی بوده و آمار، استنباط و … نیز دارد.
