مقدمه
نرمافزار RapidMiner از جمله شناخته شدهترین ابزارهای تحلیل داده است که میتوان با آن برای دادهکاوی اقدام نمود. این نرمافزار با رابط گرافیکی کاربردپسند خود توانسته مورد استفاده بسیاری از تحلیلگران علم داده باشد. در حقیقت میتوان با کمک Drag & Drop برای یادگیری ماشین نیز اقدام نمود و بدون دانش برنامهنویسی امور را پیش برد.
RapidMiner میتواند از صدها الگوریتم پشتیبانی کرده و به منابع داده متنوع متصل باشد. ازاینرو از آن در دانشگاهها، شرکتهای فناوری و نیز موسسات مالی استفاده میشود. در ادامه تصمیم داریم این نرمافزار را معرفی کرده و بیان نماییم رپیدماینر چیست.
تاریخچه و توسعه RapidMiner
نخستین بار در سال 2001 دانشگاه فنی دورتموند آلمان این نرمافزار را توسعه داد و آن را YALE نامید. این نرمافزار در سال 2007 توانست به عنوان یک استارتاپ تجاری بنیانگذاری گردد و به RapidMiner تغییر نام دهد. هدف اصلی ایجاد و توسعه این نرمافزار، سادهسازی فرآیندهای دادهکاوی و تحلیلهای پیشرفته بود.
ساختار نرمافزار و زبان برنامهنویسی
نرمافزار رپیدماینر با زبان برنامهنویسی جاوا توسعه یافته است و روی تمام سیستمعاملهای رایج اجرا میگردد. این نرمافزار دارای سه بخش اصلی است که عبارتند از:
RapidMiner Studio
این بخش محیط توسعه گرافیکی نرمافزار رپیدماینر است. میتوان از آن برای طراحی و اجرای فرآیندهای دادهکاوی و یادگیری ماشین بهره برد. علاوه بر آن کاربران با کمک این بخش میتوانند به تحلیل پیشبینی بپردازند. برای پیگیری این موارد لازم است صرفا Drag & Drop انجام شود.
RapidMiner Server
از این قسمت برای اجرای خودکار فرآیندها در مقیاس بزرگ استفاده میشود. سازمانهایی که به تحلیل مداوم و یکپارچهسازی نیاز دارند، از این قسمت کمک میگیرند. RapidMiner Server میتواند امکان زمانبندی اجرای مدلها را فراهم ساخته و بهروزرسانی خودکار دادهها را فراهم سازد.
RapidMiner Auto Model
این ابزار دادهکاوی میتواند به صورت خودکار مدلهای پیشبینی را تولید کند بدون آن که لازم باشد کاربر دخالت زیادی داشته باشد. Auto Model الگوریتمها را بر اساس دادهها انتخاب میکند و خروجی مناسبی ارائه میدهد. استفاده از این قسمت زمانی ضروری است که دانش فنی در زمینه علم داده وجود ندارد.
ویژگیهای کلیدی رپیدماینر چیست؟
RapidMiner از ویژگیهای کلیدی و قابل توجه زیادی برخوردار است. وجود این قابلیتها باعث شده در میان ابزارهای دادهکاوی و یادگیری ماشین، جایگاه ویژهای داشته باشد. برخی از ویژگیهای کلیدی RapidMiner عبارتند از:
رابط کاربری گرافیکی و آسان
از جمله دلایل محبوبیت این ابزار دادهکاوی، امکان انجام تحلیلها بدون برنامهنویسی است. صرفا میتوان با کشیدن و رها کردن عملیاتهای مختلف را انجام داد. با این سادهسازی میتوان کارهای پیچیده را آسان ساخت و به راحتی پیادهسازی کرد.
پشتیبانی از الگوریتمهای متنوع
این ابزار دادهکاوی با دارا بودن بیش از 500 ماژول میتواند از موارد متعددی پشتیبانی کند. با کمک RapidMiner، طبقهبندی، رگرسیون، خوشهبندی، کاهش ابعاد و … به راحتی انجام میشود. علاوه بر آن با این نرمافزار میتوان برای تشخیص ناهنجاری و سایر عملیاتها اقدام کرد.
اتصال به منابع داده مختلف
نرمافزار رپیدماینر میتواند دادهها را از منابع مختلف همچون Excel و CSV جمعآوری نماید. علاوه بر آن این نرمافزار به پایگاههای داده همچون NoSQL، Hadoop، Amazon S3 و Google Drive نیز دسترسی دارد.
ادغام با زبانهای برنامهنویسی
کاربران حرفهای و برنامهنویسان میتوانند از امکان توسعه این نرمافزار بهره ببرند. RapidMiner از اسکریپتهای R و Python، به خوبی پشتیبانی میکند.
قابلیت خودکارسازی و زمانبندی
با کمک RapidMiner Server میتوان فرآیندهای تحلیل داده را زمانبندی کرد. این امر کمک میکند به صورت روزانه یا هفتگی موارد مورد نیاز اجرا گردند.
نسخههای مختلف و قیمتگذاری
نرمافزار RapidMiner در چند نسخه ارائه میشود. هر کدام از این نسخهها برای استفاده در یک موقعیت مناسب هستند. در ادامه به این نسخهها اشاره میکنیم.
RapidMiner Studio Free
این نسخه نرمافزار رایگان بوده و برای استفاده در پروژههای کوچک مناسب است. میتوان از این نسخه برای آموزش کمک گرفت. RapidMiner Studio Free از 10000 ردیف داده و 1 پردازنده پشتیبانی میکند.
نسخه Small
این نسخه نرمافزار برای پروژههای متوسط مناسب است. میتوان با پرداخت قیمت تقریبی 2500 دلار در سال از این نسخه بهره برد.
نسخه Medium و Large
این نسخهها از دیگر سطوح نرمافزار هستند. میتوان از نسخه Medium و Large برای پروژههای سازمانی بزرگ بهره برد. قیمت این سطوح بر اساس نیاز سفارشیسازی تعیین میشود.
کاربردهای RapidMiner
نرمافزار رپیدماینر در صنایع مختلف و پروژههای گوناگونی کاربرد دارد. این نرمافزار با تحلیل دادهها و یادگیری ماشین میتواند دستیار مهندسان علم داده در کسبوکارهای مختلف باشد. برخی از مهمترین موارد استفاده از آن به شرح زیر هستند:
تحلیل دادههای کسبوکار
شرکتهای تجاری میتوانند برای تحلیل دادههای مشتریان، بررسی میزان فروش و عملکرد شعب از این نرمافزار کمک بگیرند. علاوه بر آن تیم بازاریابی مستقر در کسبوکارها میتوانند از آن استفاده کرده و برنامه بهتری سازماندهی کنند.
پیشبینی رفتار مشتری
با تحلیل دادههای گذشته میتوان رفتار آینده مشتریان را پیشبینی کرد. برای این منظور میتوان از نرمافزار رپیدماینر بهره برد و راهبردهای فروش را بر اساس آن تنظیم کرد.
تشخیص تقلب
در بانکها و مؤسسات مالی، میتوان از نرمافزار RapidMiner برای شناسایی تراکنشهای مشکوک استفاده کرد. این نرمافزار میتواند از کلاهبرداری جلوگیری کرده و در بانکداری نوین کاربرد زیادی داشته باشد.
تحلیل متون و شبکههای اجتماعی
با ابزارهای تحلیل متن و احساسات این نرمافزار همچون Sentiment Analysi، کسبوکارها میتوانند نظرات کاربران را در رسانههای اجتماعی تحلیل کنند. این امر کمک میکند برندینگ سازمان بیشتر تقویت شود و برای آن برنامهریزی گردد.
کاربردهای علمی و پژوهشی
RapidMiner میتواند در دانشگاهها به کار رود. این نرمافزار برای آموزش، پروژههای تحقیقاتی و نیز استخراج دانش از دادههای پیچیده کاربرد خواهد داشت.
مزایای استفاده از رپیدماینر چیست؟
استفاده از نرمافزار رپیدماینر مزایای زیادی در پی دارد و میتواند سبب سرعت بخشی به کارها و انجام امور متفرقه شود. در این بخش به مزایای استفاده از RapidMiner اشاره میکنیم.
عدم نیاز به کدنویسی
بزرگترین مزیت RapidMiner، سادهسازی تحلیلهای پیچیده است بدون آن که به برنامهنویسی نیاز باشد. رابط گرافیکی این برنامه ساده بوده و به کاربران اجازه میدهد تنها با Drag & Drop، مدلهای تحلیلی پیشرفته بسازند. این امر سبب میشود تحلیلگران کسبوکار به سادگی از آن استفاده کنند.
مستندسازی شفاف فرآیندها
تمام فرآیندهای تحلیلی در RapidMiner ذخیره میشوند. این امر کمک میکند امکان اشتراک گذاری، ویرایش و اجرای مجدد آنها فراهم باشد. با کمک این مزیت میتوان به راحتی پروژهها را بررسی نمود.
اکوسیستم جامع و پشتیبانی قوی
این نرمافزار دارای جامعه بزرگی از کاربران است و مستندات آموزشی رایگان زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. میتوان از تالارهای گفتگو و ویدیوهای آموزشی نیز برای یادگیری آن کمک گرفت. وجود پشتیبانی قوی این نرمافزار سبب میشود یادگیری و حل مشکلات برای کاربران آسان شود.
قابلیت مصورسازی دادهها
این نرمافزار اندازه Tableau پیشرفته نیست اما در نوع خود نمودارها و گزارشهای قابل قبولی ارائه میدهد. میتوان از این گزارشها برای بررسی نتایج و نیز تحلیلهای اولیه بهره برد.
پشتیبانی از پردازشهای سنگین
نسخههای حرفهای RapidMiner، همچون RapidMiner Server، میتوانند در زمان مشخص فرایندها را اجرا کرده و آنها را خودکارسازی کنند. این ویژگی کمک میکند بتوان از این نرمافزار در سازمانهایی بهره برد که با دادههای زیادی سروکار دارند.
معایب و محدودیتهای رپیدماینر چیست؟
همانند هر نرمافزار دیگری استفاده از نرمافزار RapidMiner نیز با معایبی همراه است. در ادامه برخی از این معایب را بیان میکنیم.
محدودیت نسخه رایگان
همانطور که پیشتر نیز بیان شد، نسخه رایگان این نرمافزار صرفا از 10000 داده پشتیبانی میکند. ازاینرو نمیتوان از آن برای پروژههای متوسط و سنگین بهره برد. برای حل این محدودیت لازم است نسخههای پولی نرمافزار خریداری شود.
مصرف بالای حافظه
این نرمافزار برای پردازشهای حجیم از RAM و CPU زیادی استفاده میکند. این امر باعث کندی سیستم میگردد. برای حل این مشکل لازم است سیستمها از RAM و CPU قوی برخوردار باشند تا دچار مشکل نشوند.
ایجاد هزینه بالا برای سازمانها
نسخههای پیشرفته و حرفهای این نرمافزار قیمت زیادی دارند. این موضوع باعث میشود نتوان از آنها برای استارتاپها کمک گرفت. در حقیقت هزینه اولیه راهاندازی نرمافزار برای بسیاری از کسبوکارها سنگین محسوب میشود.
یادگیری تدریجی در سطوح بالا
با وجود این که این نرمافزار از یادگیری ماشین استفاده میکند اما میتواند به صورت تدریجی روی مدلها تسلط پیدا کند. در حقیقت برای تسلط روی مدلهای پیشرفته نیاز است نرمافزار زمان بیشتری داشته باشد.
محدودیت در قابلیت مصورسازی پیشرفته
نرمافزار RapidMiner قادر است نمودارهای پایه را رسم کند اما از قابلیتهای مصورسازی حرفهای و تعاملی برخوردار نخواهد بود. ازاینرو برای ساخت داشبوردهای پیشرفته لازم است از ابزارهای کمکی استفاده شود.
نتیجهگیری مطالب و کلام پایانی
در پاسخ به سوال رپیدماینر چیست باید بگوییم، نرمافزار RapidMiner از جمله بهترین ابزارهای دادهکاوی و یادگیری ماشین است. کاربران غیرفنی و تحلیلگران میتوانند از این نرمافزار کمک بگیرند و از آن برای ساخت مدلهای پیشبینی و تحلیلهای سازمانی استفاده کنند.
RapidMiner با دارا بودن امکانات قدرمند و رابط گرافیکی ساده میتواند یک ابزار مناسب برای آموزش نیز محسوب گردد. با وجود مزایای بسیار این نرمافزار میتوان شاهد بود محدودیتهایی همچون هزینه بالا راهاندازی و مصرف منابع زیاد نیز دربردارد. اگر به دنبال نرمافزاری هستید که بدون نیاز به برنامهنویسی، بتواند به شما در تحلیلهای حرفهای کسبوکار یا پروژههای تحقیقاتی کمک کند، میتوانید از نرمافزار RapidMiner کمک بگیرید.
موسسه انجام پروژه دانشجویی علاوه بر ارائه خدمات رپیدماینر، خدمات رشته ها و نرم افزار های دیگر را هم ارائه می کند. برای اطلاع از لیست خدمات به صفحه اصلی مراجعه نمایید.